064-645-5091 จันทร์ – อาทิตย์: 9.00 -17.00 , Monday – Sunday: 9:00 AM - 5:00 PM
เวลาเราพูดคุยโต้เถียง มักจะมีประโยค เช่น
“เรื่องแค่นี้เอง อย่าตีโพยตีพายให้เป็นเรื่องใหญ่”
“ถ้าไม่มีฉัน เธอก็อยู่ไม่ได้หรอก เพราะเธอมันไม่เก่ง ไม่มีความสามารถมากพอ” เป็นต้น
ประโยคเหล่านี้ อาจมองว่าเป็นแค่บทสนทนาทั่วไประหว่างคนสองฝ่ายที่กำลังโต้เถียงกัน เพราะต่างฝ่ายต่างก็มีความคิดและมุมมองของตัวเอง พอคิดเห็นไม่ตรงกันก็จะเกิดการวิพากษ์เช่นนี้อยู่เสมอ
Gaslighting เป็น รูปแบบการแสดงออก ที่พยายามโน้มน้าว ทำให้อีกคนรู้สึก สงสัย ตั้งคำถาม กับความคิด ความทรงจำ ของตัวเอง หรือแม้กระทั่งทำให้เกิดความสงสัยในตัวเอง ว่าเรายังปกติดีอยู่หรือเปล่า! แต่จริงๆแล้ว อาจเป็นเพียงการเพิ่มอำนาจให้ตัวเอง และโยนความผิดให้อีกฝ่าย ทำให้อีกฝ่ายดูกลายเป็นคนที่ “แค่เข้าใจผิดไปเอง” เท่านั้น แต่หากคำพูดเหล่านั้นเกิดขึ้นบ่อยครั้ง เกิดขึ้นทุกวัน และไม่ใช่สิ่งที่ถูกต้องตามความเป็นจริง จนส่งผลกระทบต่อผู้ฟังทำให้เกิดความสูญเสียความมั่นใจ สูญเสียตัวตน การพูดแบบนี้จึงเข้าข่ายโกหก พยายามควบคุมอีกฝ่ายจากผู้ที่มีพฤติกรรม Gaslighting หรือที่คนไทยมักเรียกกันว่า นักปั่นหัว จอมควบคุม นั้นเอง
พฤติกรรมแบบไหนเรียกว่า Gaslighting ลองมาดูกัน
ฉันไม่ได้พูดแบบนั้น : คนเหล่านี้ อาจพูดอะไรบางอย่างออกมาบางอย่างไปแล้ว แต่พอมีปัญหา กลับมาบอกว่า “ไม่ได้พูดแบบนั้นนะ เธอคิดไปเอง”
เธอคิดมากไปหรือเปล่า? : บอกให้เราใจเย็นลง และ ทำเหมือนกับว่า เราเป็นฝ่ายที่คิดมาก กังวลเกินไป โมโหมากเกินไป โอเวอร์ เล่นใหญ่ไปเอง จนทำให้เราคิดว่า เราเป็นฝ่ายที่ไม่มีเหตุผลไปเองจริง ๆ หรือ ที่จริงแล้ว เราไม่ควรโกรธหรือเปล่านะ
เบี่ยงประเด็น : บางครั้ง เวลาเรา ถาม หรือ ว่า ในเรื่องที่เขาทำ คนเหล่านี้จะพยายาม เบี่ยงประเด็น ไปเถียงเรื่องอื่น เปลี่ยนเรื่องเนียน ๆ ทะเลาะยังไงก็ไม่จบ เพราะมันออกทะเลไปได้เรื่อย ๆ ไม่ได้แก้ไข และไปให้ความสำคัญกับเรื่องอื่นแทน
หาเรื่องโทษเรา : ไม่ว่าจะถกเถียงกันในเรื่องอะไรก็ตาม หาจุด ที่เราเป็นฝ่ายผิด และ โทษว่าเราผิด โทษว่าเราเป็นสาเหตุของพฤติกรรมแย่ ๆ ของเขา เพราะเธอทำแบบนั้น ฉันถึงต้องทำแบบนี้
ไม่ยอมรับผิด : พวกเขาจะไม่ยอมรับ ว่าตัวเองทำอะไรผิด และ ไม่รับผิดชอบ ต่อความผิดนั้น ทิ้งให้อีกคนรู้สึกถูกละเลย เหมือนกับว่า ความไม่พอใจของอีกฝ่ายไม่มีความสำคัญ
พฤติกรรมเหล่านี้เรียกว่า Gaslighting และยังมีอีกมากมาย เช่น การโกหก การพูดคำหวานๆลอกให้เชื่อ การบิดเบือนเรื่องราว เป็นต้น เราอาจจะต้องสังเกตพฤติกรรมของคนนั้น และความรู้สึกของตนเอง เพื่อหาทางรับมือ
สงสัยในความรู้สึกของตัวเองต่อสิ่งที่เจอ
กลัวที่จะแสดงออก ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึกหรือความคิดเห็นของเรา เพราะเราได้เรียนรู้ไปแล้วว่า ถ้าแสดงออกออกมา สุดท้ายจะเป็นเราเอง ที่ดูแย่
รู้สึกอ่อนแอ ไม่มั่นคง ไม่เห็นคุณค่าในตัวเอง Self-esteem ลดลง
รู้สึกไม่มีพลังและโดดเดี่ยว
สงสัยในตัวเอง ว่าเราเป็นแบบที่ คนคนนั้นว่าจริง ๆ หรือเปล่า เช่น เราไม่ดีพอ ไม่ฉลาด เราเป็นคนคิดอะไรแปลก ๆ ไม่เหมือนชาวบ้านหรือเปล่า เป็นต้น
รู้สึกสับสน ในเรื่องต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น และ สับสนในพฤติกรรมของบุคคลนั้น
เป็นฝ่ายที่ต้อง ขอโทษตลอดเวลา คิดว่าทุกสิ่งที่เกิดขึ้นเป็นความผิดของตัวเอง
จะเห็นได้ว่าคำพูดที่ดูธรรมดาที่ใครๆก็พูดกัน กลับส่งผลทางจิตใจที่รุนแรงและส่งผลกระทบถึงความเชื่อมั่นในตนเอง (self-esteem) ทำให้ลดทอนคุณค่าและความรู้สึกของตนเองให้ต่ำลง
“อย่าให้คำพูดของคนอื่น มาลดคุณค่าในตัวเรา”
Gaslighting สามารถส่งผลร้ายแรงต่อผู้ถูกกระทำได้ ทำให้รู้สึกสับสน สงสัยในตนเอง และสูญเสียความมั่นใจในตัวเอง ในบางกรณีอาจพัฒนาไปถึงภาวะซึมเศร้า วิตกกังวล หรือความผิดปกติทางจิตอื่นๆ
หากคุณสงสัยว่ากำลังถูก gaslight คุณควรขอความช่วยเหลือจากเพื่อน ครอบครัว หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต สิ่งสำคัญคือต้องจำไว้ว่าคุณไม่ได้อยู่คนเดียวและมีหลายคนที่เข้าใจและช่วยเหลือคุณได้
ศูนย์บำบัดยาเสพติด Day One มีทีมผู้เชี่ยวชาญที่มีประสบการณ์ในการให้คำปรึกษาและการรักษาผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจิตหลากหลายรูปแบบ รวมถึงการบำบัดแบบต่างๆ เช่น การให้คำปรึกษา การบำบัดทางจิตเวช การใช้ยารักษาโรค เป็นต้น ขึ้นอยู่กับความรุนแรงและความต้องการของผู้เข้ารับการรักษา
สนใจสอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
99/1 หมู่ 6 ตำบล ศรีจุฬา อำเภอ เมืองนครนายก จังหวัด นครนายก 26000
064-645-5091 [email protected]
จันทร์ – อาทิตย์ : 9.00 -17.00